W ostatni weekend wybrałam się na krótką wycieczkę do Regensburga i po raz pierwszy od dłuższego czasu poznałam nowe miasto, ciesząc się słońcem i świetnym towarzystwem. Podczas wycieczki z przewodnikiem, zorganizowanej z okazji wpisania Ratyzbony na listę światowego dziedzictwa UNESCO, dowiedziałam się wielu ciekawych rzeczy o mieście, z których część chciałabym Wam przekazać.
W okolicach dzisiejszego zakola Dunaju w Ratyzbonie osada istniała już w epoce kamiennej, wtedy jeszcze pod celtycką nazwą „Radasbona”. A tak na marginesie, to właśnie stąd pochodzi polskie tłumaczenie nazwy miasta – „Ratyzbona”!
W czasach rzymskich Regensburg stał się dużą bazą wojskową. Ze względu na swoje położenie nad brzegiem Dunaju, znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie „terytorium wroga”, dlatego zbudowano tam potężny fort kohortowy, a później obóz legionowy, wokół którego stopniowo rozwijało się miasto.
Również w dalszej historii miasta, położenie nad Dunajem okazało się mieć silny wpływ na rozwój: W XII i XIII wieku Ratyzbona przeżywała swój gospodarczy rozkwit. Dzięki ujściu Dunaju do Morza Czarnego kwitł handel wodny, który uczynił Ratyzbonę bogatą.
W miarę wzrostu dobrobytu, miasto również się rozrastało i zmieniało. By udowodnić swoją majętność kupcy budowali wielkie, masywne kamienne domy i ogromne kamienne wieże, których głównym celem było zademonstrowanie władzy i bogactwa.
W związku z nowym dobrobytem podjęto również dwa inne duże projekty: W latach 1135-1146 zbudowano Kamienny Most - wzór dla wielu średniowiecznych konstrukcji mostowych, takich jak Most Karola w Pradze, który do dziś pozostaje charakterystycznym punktem miasta. W średniowieczu służył w szczególności kupcom, którzy chcieli bezpiecznie przewieźć swoje towary na drugi brzeg Dunaju - dzięki masywnemu kamiennemu mostowi mogli się teraz obyć bez niebezpiecznych przepraw statków i niestabilnych drewnianych mostów.
Ponadto w XIII wieku rozpoczęto budowę nowej gotyckiej katedry. Została zaprojektowana w stylu francuskim, aby pokazać, że Regensburg stał się nie tylko stolicą, ale "metropolią średniowiecza".
Regensburg zyskiwał coraz większe wpływy polityczne i w 1245 r. stał się „Wolnym Miastem Cesarskim” z prawem do samodzielnego rządzenia.
Jednak sława i chwała miasta nie trwały wiecznie: książę Bawarii próbował odzyskać władzę polityczną nad miastem, osłabiając je gospodarczo poprzez bariery celne, utrudnienia w ruchu drogowym i wzmocnienie konkurencji. W XV wieku zmienił się popyt, wzrosła konkurencja ze strony innych, młodszych miast, a nadmiernie rozpieszczeni kupcy stali się zbyt zmęczeni i rozleniwieni, by reagować na zmiany swoich czasów.
Decydującym czynnikiem dla upadku miasta był podbój Konstantynopola i ziem naddunajskich przez Turków: handel dalekosiężny Ratyzbony został odcięty.
Konsekwencje dla miasta były drastyczne: wzrost gospodarczy stanął w miejscu, prawie nic się nie budowało, a na dodatek rozgorzały konflikty społeczne, które wcześniej były maskowane przez bogactwo miasta, które zawsze było bardzo nierównomiernie rozłożone. W 1486 r. miasto poddało się i dobrowolnie przeszło pod panowanie Bawarii. Wprawdzie zawarta umowa została później cofnięta, ale poprzednia wolność miasta została utracona.
Nie mógł tego zmienić nawet "Wieczny Sejm", na którym spotykali się książęta Cesarstwa Rzymskiego i wysłannicy z całej Europy: od 1594 r. sejm cesarski odbywał się w ratuszu w Ratyzbonie. W 1663 roku Reichstag nie został rozwiązany i tym samym stał się "wieczystym Reichstagiem". Rozwiązano go dopiero w 1806 r., zanim w 1809 r. wojska napoleońskie przypuściły szturm na Ratyzbonę. Niedługo później miasto zostało przekazane nowo powstałemu Królestwu Bawarii i stało się stolicą Górnego Palatynatu.
Po dwóch wojnach światowych Ratyzbona stała się dużym miastem z uniwersytetem oraz portem i tylko trochę przypominała miasto, jakie znamy dzisiaj. Tak obecnie jak i kiedyś, piesi przechadzają się wąskimi, krętymi uliczkami, a studenci siedzą razem nad brzegiem Dunaju, by jeść i pić lub wylegiwać się w słońcu na łąkach. Stare miasto jest od 1973 roku obiektem zabytkowym.
Z biegiem czasu Ratyzbona stała się miastem żywym, dynamicznym i - dzięki studentom - bardzo młodym. Jednak na starówce można jeszcze wyczuć ślady dawnej europejskiej metropolii.
Z historycznego punktu widzenia, związki Ratyzbony z Polską są raczej niewielkie, ale ten wpis i tak trafił na nasz blog, ponieważ uważam historię miasta za naprawdę interesującą i mam nadzieję, że po przeczytaniu artykułu myślicie tak samo. Nawet, jeśli nie spacerowaliście po historycznym starym mieście Regensburga lub nie siedzieliście w słońcu nad brzegiem Dunaju z widokiem na Kamienny Most, mam nadzieję, że zdjęcia dały Wam wgląd w ekscytującą historię, jedną z wielu, które możecie odkryć w wielu miejscach w Niemczech i w Polsce!
Źródło: https://www.regensburg.de/buergerservice/stadtgeschichte/2000-jahre-auf-einen-blick
Comments